นอกจาก “พระพิฆเนศ ปางนอนเสวยสุข” แล้ว วัดสมานรัตนาราม มีสิ่งศักดิ์สิทธิ์ประจำวัด คือ “หลวงพ่อองค์ดำ”พระพุทธรูปประจำจังหวัด ประดิษฐานจังหวัดละหนึ่งองค์ ซึ่งอยู่ที่ “ศาลาหลวงพ่อองค์ดำ” และ หลวงพ่อโต พระประธานในอุโบสถ องค์ใหญ่ที่สุดในจังหวัด
ส่วนจระเข้โหราเทพรักษ์ อยู่ในวิหารหลวงพ่อองค์ดำ ชาวบ้านเชื่อว่าเป็นจระเข้ประจำศาลเจ้าพ่อตรงคุ้งแม่น้ำบางปะกง โดยชาวบ้านจะขอโชคลาภและบนขอให้ประกอบอาชีพประสบความสำเร็จก็ได้สมความปรารถนา
ประวัติ “จระเข้โหราเทพรักษ์” เนื่องจากมีผู้ไม่รู้นำปืนไปยิงจนตาย เมื่อปี พ.ศ.2535 เสร็จแล้วนำเนื้อไปกิน และนำร่างสตาฟไว้ จากนั้นชีวิตก็ประสบแต่ปัญหาจนไม่กล้านำร่างจระเข้ไว้ที่บ้าน จึงนำมาถวายวัดสมานรัตนาราม เมื่อปี พ.ศ.2542 เจ้าอาวาสวัดได้รับไว้และนำไปวางไว้ข้างกุฏิ ปรากฏว่ามีวัยรุ่นเอาหัวไปใส่ในปากจระเข้และถ่ายรูปเล่น เมื่อกลับไปไม่กี่วันก็ประสบอุบัติเหตุขับรถชนราวสะพานศีรษะแตกเสียชีวิต และเกิดเหตุการณ์แบบเดียวกันอีกหลายราย เจ้าอาวาสเห็นว่าจระเข้ตัวนี้ดุอาฆาตนัก จึงนึกถึงหลวงพ่อองค์ดำน่าจะช่วยโปรดดวงวิญญาณจระเข้ตัวนี้ได้ จึงตั้งจิตอธิษฐานบอกจระเข้อย่าได้อาฆาตมนุษย์อีกเลย และขอให้ช่วยกันบูรณะวัด จากนั้นนำมาไว้ที่วิหารหลวงพ่อองค์ดำ ทำให้เหตุการณ์ต่าง ๆ ดีขึ้น โดยชาวบ้านจะขอโชคลาภและบนขอให้ประกอบอาชีพประสบความสำเร็จก็ได้สมความปรารถนา
สำหรับประวัติ วัดสมานรัตนาราม ตามคำบอกเล่าของผู้เฒ่าผู้แก่ในสมัยนั้นเล่าสืบกันมาว่ามีครอบครัวหนึ่งอยู่ในฐานะมั่นคง เป็นคหบดี คือ ท่านขุนสมานจีนประชา เมื่อท่านถึงแก่กรรม ภรรยาทั้ง 2 และน้องสาว มีศรัทธาคิดจะสร้างวัดเพื่อเป็นกุศลให้ขุนสมานจีนประชาผู้ล่วงลับ จึงได้ดำเนิการสร้างวัด ปรากฏตามหลักฐานเมื่อ พ.ศ. 2422 เมื่อสร้างเสร็จแล้วจึงได้ตั้งชื่อวัดว่า “วัดใหม่ขุนสมานเพิ่มนคร” เป็นวัดราษฎร์ คณะสงฆ์ปกครองวัดสมัยนั้นเป็นฝ่ายมหานิกาย แต่ปกครองไม่นานนัก ผู้สร้างวัดได้ถวายพระในคณะธรรมยุติ
เมื่อครั้งสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยา วชิรญาณวโรรส เสด็จออกตรวจสังฆมณฑลทางเรือตามลำน้ำบางปะกงได้ขึ้นเยี่ยมวัด ทรงเห็นป้ายชื่อวัดไม่สอดคล้องกับตำบลไผ่เสวก จึงประทานนามวัดเสียใหม่ชื่อ “วัดไผ่เสวก” ครั้นกาลเวลาผ่านไปหลายสิบปี ทางราชการได้ยุบตำบลไผ่แสวกไปรวมกับตำบลบางแก้ว จึงได้มีความเห็นพ้องของพระผู้ใหญ่และชาวบ้านขออนุญาตทางราชการตั้งชื่อวัดเสียใหม่ว่า “วัดสมานรัตนาราม” โดยมีคำว่า “สมาน” เพราะเป็นตระกูลที่สร้างวัด และคำว่าแก้ว (รัตนา) เพื่อให้สอดคล้องกับตำบล
ที่ตั้ง วัดสมานรัตนาราม ตั้งอยู่ริมแม่น้ำบางปะกง บ้านหมู่ที่ 11 ตำบลบางแก้ว(ตำบลไผ่เสวกเดิม) อำเภอเมือง จังหวัดฉะเชิงเทรา






